Będąc w pobliżu skrzyżowania DK3 i DK24 grzechem byłoby nie odwiedzić jednego z najbardziej charakterystycznych dzieł północnego odcinka Festungsfront Oder-Warthe-Bogen. Wybudowany na przełomie 1935/1936 roku w ramach Linii Nischlitz-Obra, wówczas otrzymał numer 523. Po wprowadzeniu nomenklatury "Panzerwerk'u" otrzymał znany obecnie wszystkim numer 875. Po wojnie schron został objęty akcją saperów, cokolwiek obiekt nie zniósł tragicznie ich działań. Warto spełnić w nim trochę czasu, bo zachowało się tu kilka interesujących reliktów. Już na wstępnie należy zaznaczyć, że eksploracja Pz. W. 875 wymaga zachowania ogromnej ostrożności i powinna być w tym przypadku domeną bardziej doświadczonych eksploratorów. Jeśli posiadają Państwo mniej doświadczenia - obiekt należy oglądać jedynie od zewnątrz! Schron poprzez zniszczenia dokonane przez saperów miejscami jest naprawdę niebezpieczny! Do niektórych pomieszczeń dostać się można jedynie czołgając.

Pz. W. 875 można z pewnością określić mianem B-werk'a. Obiekt ten spełniał z pewnością warunki stawiane tego typu konstrukcjom: odporność minimum w kategorii "B", samodzielność, w tym gwarantujące ją maszynownia i izba łączności oraz zdolność do okrężnej obrony*. Schron był jednym z pierwszych na Froncie Fortecznym, który otrzymał kopułę 20P7. A ta, już w czasie II wojny światowej, otrzymała żelbetowy kołnierz osłaniający ją od ostrzału czołowego. Zadaniem Pz. W. 875 była obrona już wówczas ważnego skrzyżowania dróg łączących Poznań, Gorzów oraz Kostrzyn. Stąd Werk był dosyć silnie uzbrojony oraz otrzymał stosunkowo wysoką odporność w kategorii "B alt" (ostrzałoodoprną), gdzie ściany zewnętrzne i strop miały grubość 1,5m.

Elewacja z wjazdem do garażu dla armaty ppanc. znajdująca się na poziomie dolnej kondygnacji.

Moim skromnym zdaniem Pz. W. 875 to jeden z najefektowniejszych obiektów FF O-W-B. Elewacja z wjazdem do garażua robi potężne wrażenie! Jej nietypowa duża wysokość, a przez to ekstremalne wyeksponowanie, było spowodowane m.in. dosyć problematycznym umiejscowieniem rzeczonego wjazdu do garażu, dla wchodzącej w skład uzbrojenia armaty ppanc. Wjazd znajdował się w dolnej kondygnacji. Takiej jej ulokowanie z kolei wymuszało organizację osłony dla tegoż garażu, dlatego otrzymał on strzelnicę flankującą, której obrońcy osłonięci byli płytą stalową... 10P7, która bardziej odpowiadała kategorię odporności "C", gdzie - przypomnijmy - obiekt posiadał "B alt"! Drugie wejście znajdowało się w górnej kondygnacji i flankowane było stanowiskiem bojowym z płytą stalową 7P7.

Elewacja wejściowa znajdująca się na poziomie górnej kondygnacji.

Pz. W. 875 był dwukondygnacyjną konstrukcją. Cechą wielu wczesnych projektów, związanych nie tylko z Linią Niesłysz-Obra, była jednostkowość oraz asymetria pomiędzy planem górnej i dolnej kondygnacji. Prezentowany Werk był swoistym łącznikiem pomiędzy starym i nowym. Posiadał wiele cech starszych Werk'ów, był projektem jednostkowym, w skład jego uzbrojenia wchodziła armata ppanc. Posiadał również cechy nowych konstrukcji. Swą majestatyczność zawdzięczał... nie do końca przemyślanym rozwiązaniom... Ale po kolei...

Wejść do wnętrza B-Werk'a można na parę sposobów. Najwygodniej można to uczynić poprzez izbę bojową osłaniającą wejście do schronu lub poprzez pozbawiony drzwi garaż armaty ppanc. Tym razem uczynimy to tym drugim sposobem i na dobry początek obejrzymy dolną kondygnację. Kilka pomieszczeń dolnego poziomu przetrwało w całkiem dobrym stanie. Najgorzej działania saperów zniosły kuchnia, odstojnik ścieków pod WC, podręczny magazyn oraz izba ze zbiornikiem na wodę (znajdująca się bezpośrednio pod izbą bojową z kopułą 2P7). Warto zajrzeć do kolejnego "kuriozum" schronu: izby załogi, z pryczami przeznaczonymi dla 15 żołnierzy załogi, która jednocześnie była izbą bojową (!) - zachowała się w niej prawie idealnie płyta stalowa 10P7! Prawdziwy skarb! W dobrym stanie zachowała się sporych rozmiarów maszynownia z filtrownią.

Izba łącząca funkcje bojowe z rolą wypoczynku. Jej największy skarb to płyta stalowa 10P7.

Wchodzimy na górę! Zniszczenia jakie nastąpiły w Pz.W. 875 przebiegły symetrycznie. Tak jak na niższej kondygnacji, tak i tu największym uszkodzeniom uległy pomieszczenia przyległe do południowej ściany obiektu oraz izby bojowe z kopułami 2P7 oraz 20P7. Aczkolwiek wybuch i w innych pomieszczeniach poczynił większe lub mniejsze zniszczenia... Ucierpiała również izba bojowa z płytą stalową 7P7, pociętą ponadto palnikami. Eksplozja była na tyle słaba, że strop pozostał na swoim miejscu. Zachował się również zarys większości pomieszczeń. Dzięki śladom zachowanym na ścianach w większości przypadków możemy domyślić się funkcji pełnionych przez pomieszczenia. Na tej kondygnacji szczególnie należy zadbać o bezpieczeństwo: uważać na zejście do odstojnika ścieków, rozerwaną wybuchem podłogę oraz sterczące pręty zbrojeniowe!

Metryczka:

 Panzerwerk 875 [523]
Umocnienia: Linia Niesłysz-Obra/Front Forteczny Łuku Odry-Warty (Nischlitz-Obra Linie/Festungsfront Oder-Warthe-Bogen)
Pancerze: 1x 2P7, 1x 7P7, 1x 10P7, 1x 14P7, 1x 20P7, 2x 48P8(?)
Uzbrojenie: 3x MG 08, 2x MG 34, 1x armata 37mm Pak35/36
Odporność: B alt
Rok budowy: 1935/36

Galeria:

*Wydaje się, że schron spełnia wymienione warunki, gdybym się mylił, to... wiadomo Pisać!

===============================
Jeśli chcesz - wesprzyj mnie - https://patronite.pl/Fortyfikacje
===============================