Już jakiś czas temu prezentowałem Państwu unikalny obiekt znad Odry. To hybrydowe stanowisko łączyło w sobie funkcję prostego ukrycia dla piechoty oraz stanowiska bojowego. Ukazany przeze mnie Gruppenunterstand S. 4b był uzupełniony przez stanowisko 4a, któremu przyjrzymy się dzisiaj. Oba obiekty były identyczne, z tym że 4a było odbiciem lustrzanym 4b. Prezentowany schron wydaje się ciekawszy, ponieważ zachował się w lepszym stanie. Owszem utracił lekkie stalowe drzwi dwudzielne, natomiast zachowały się w nim inne elementy, na które warto zwrócić uwagę.
Pierwszym z nich, chyba najważniejszym, są stalowe teowniki osadzone pionowo w stropie ukrycia od stroony przedpola. Opisywany Gruppenunterstand pełnił rolę otwartego stanowiska bojowego. Załoga obsługująca km mogła liczyć na osłonę w postaci niezidentyfikowanej stalowej płyty, która była przytwierdzona właśnie do owych teowników. W stanowisku 4a łupem złomiarzy padł tylko jeden z nich. W powierzchni listwy każdego z nich widoczny jest otwór, który prawdopodobnie służył montażowi płyty stalowej.
Kolejnym elementem jest odsłonięty stalowy przewód: jego wlot znajduje się wewnątrz schronu, zaś jego wylot na powierzchni stropu. Tu postawić można dwie hipotezy. Mógł on służyć wyprowadzeniu kabla telefonicznego na otwarte stanowisko bojowe lub jako rura głosowa służyć komunikacji z żołnierzami przebywającymi wewnątrz ukrycia.
Wreszcie trzecim elementem są stalowe klamry tworzące drabinkę oraz uchwyty ułatwiające dostanie się na strop lub na otwarte stanowisko bojowe. Ostatnim elementem, którego nie można było zaobserwować w bliźniaczym 4b, to zabezpieczenie przed zalaniem. Ukrycie 4a zostało wzniesione wewnątrz żelbetowej wanny. Trudno powiedzieć, czy użyto tu również ścianki Larsena, choć kształt wanny może to sugerować...
Wnętrze ukrycia S. 4a było identyczne jak bliźniaczego S. 4b. Aż trudno uwierzyć, że miejsce mogłaby znaleźć tu drużyna piechoty, czyli dwunastu żołnierzy oraz załoga obsługująca km... Wnętrze schronu to niespełna 6 m2! Żadnych wygód! Ukrycie dawało ułudę gazoszczelności. Wyposażone było w kurtynę gazoszczelną. W ukryciu S. 4a zachował się stalowy kołnierz oraz zaczepy, na których była montowana (patrz zdjęcia). Kurtyna wraz z dwudzielnymi stalowymi drzwiami stanowiła coś w rodzaju śluzy gazoszczelnej. O jej skuteczności trudno orzec. Natomiast nie chciałbym znaleźć się w skórze żołnierza, któremu przyszłoby ją sprawdzić... Przy tym schron nie zapewniał obiegu powietrza - brakuje jakiegokolwiek systemu wentylacyjnego. Ponadto obiekt nie był ogrzewany. Z udogodnień, na które mogli liczyć żołnierze można wyliczyć jedynie telefon! W wnętrzu do dziś można odnaleźć resztki kabla telefonicznego. Oznacza to, że na wyposażeniu Gruppenunterstand'a znajdowała się głowica kablowa.
Grzechem byłoby nie wspomnieć o samej konstrukcji schronu. Jego projekt oparty był o stelaż wykonany z odpowiednio giętej blachy falistej typu "H", zwanej również "Heinrich". Do budowy omawianego schronu wykorzystano cztery segmenty blachy falistej.
Tak jak i schron S. 4b, tak i 4a zasługuje na lepszą przyszłość: opiekę, konserwację i zabezpieczenie przed dalszą dewastacją!
Za pomoc w powstaniu tego postu bardzo dziękuję Dariusz Pstuś/4 Historie - autorowi artykułu "Der friedensmäßige Oderausbau im Bereich der Festungskommandantur Küstrin in den Jahren von 1931 bis 1933" zawartego w niemieckim czasopiśmie Fortifikation, nr 31/2017.
Metryczka:
Odłamkoodporne ukrycie dla piechoty z otwartym stanowiskiem bojowym na stropie S. 4a (Gruppenunterstand aus Beton S. 4a)
Wejście do schronu. Z powierzchni betonu sterczą kotwy, które mogą świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.
Wejście do schronu. Z powierzchni betonu sterczą kotwy, które mogą świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.
Gruppenunterstand aus Beton S. 4a. W głębi kadru widoczny jest brzeg Odry.
Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory. U ich podstawy widoczne są również zagięte stalowe pręty. Wszystkie te elementy mogły służyć montażowi płyty stalowej.
Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory. U ich podstawy widoczne są również zagięte stalowe pręty. Wszystkie te elementy mogły służyć montażowi płyty stalowej.
Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory.
Kotwa, która mogła świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.
Śluza gazoszczelna. Składała się z kurtyny gazoszczelnej, której stalowy kołnierz okala otwór wejściowy oraz zewnętrznych lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.
Śluza gazoszczelna. Składała się z kurtyny gazoszczelnej, której stalowy kołnierz okala otwór wejściowy oraz zewnętrznych lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.
*Prezentowany obiekt w mojej opinii jest unikatem. Stąd nie podaję jego dokładnej lokalizacji i PROSZĘ TEGO NIE CZYNIĆ W KOMENTARZACH. Komentarze takie będą przeze mnie usuwane.
Niewielki acz ciekawy schron z zachowaną nietypową płytą stalową o grubości 8 cm (protoplasta 7P7?). Wybudowany prawdopodobnie w 1931r., czyli jeszcze...
Być może jeden z najbardziej rozpoznawalnych obiektów Wału Pomorskiego. Swoisty symbol Wałcza oraz muzeum Grupa Warowna Cegielnia - Skansen Fortyfikac...
Na mroźne długie zimowe wieczory proponuję trochę upału! ☀️ Gdy wykonywałem poniższe zdjęcia, a miało to miejsce w okolicach godziny 13.00, powietrze ...
Pz. W. 865 to chyba jeden z najsłynniejszych obiektów na całym tzw. MRU. Jest to zarazem jeden z najstarszych schronów tej linii umocnień. Łączył on w...
"To skomplikowane" - tak lakonicznie można by podsumować historię potężnego placu budowy, jakim był przez cały okres swego funkcjonowania Front Fortec...
Zjawiamy się ponownie na Pozycji Pomorskiej! ? Na dziś obiekt, którym łatwo można zainteresować kogoś, kto dotąd nie zasmakował sztuki fortyfikacyjnej...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem na próbę wzbogacić o ta...
Swego czasu zetknąłem się z tezą, której raczej nie zostałem zwolennikiem, że Pozycja Odry najdalej na północ sięgała... Kostrzyna nad Odrą! Teza nie ...
Dzisiaj zajrzymy do Krosna Odrzańskiego - "Stadt der Weber", czyli "miasta tkaczy", by zobaczyć co oznacza fortyfikacyjne 3w1!* Na pierwszy ogień: sch...
Już w 1924 roku rozpoczęto w Głogowie budowę niewielkich żelbetowych schronów. Prawdziwie przełomowy okazał się rok 1928 - padł wówczas rozkaz budowy ...
"Lato wybuchło z całych sił..." (wiem, wiem, jeszcze mamy wiosnę, ale z pogodą iście letnią ) jak śpiewa pewien... nazwijmy go muzyk* Dlatego przypom...
Pozycja Odry pod względem zachowania, to umocnienia pełne kontrastów. Obecnie dosyć często odwiedzam okolice Nowej Soli. Napotkanie w tym obszarze na ...
Werkgruppe "Ludendorff" obejmowała bagatela 7 połączonych ze sobą podziemnymi chodnikami obiektów (z wyjątkiem jednego eksperymentalnego schronu). Jed...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem na próbę wzbogacić o ta...
Powracamy w okolice Strzalin, by odnaleźć kolejny osobliwy obiekt - S. 1a*! Podobnego (chyba?) nie znajdziecie! Na pierwszy rzut oka: standardowy schr...
O podróży do Otmuchowa myślałem już długo... W okolice tego miasta przyciągały mnie trzy konstrukcje o dość intrygującej urodzie, a ponadto owiane nim...
Jaz wybudowany w latach 1935-36 służył do podnoszenia poziomu rzeki Pilawy i utrzymania jej walorów obronnych na odcinku ponad 2 km. Był projektem ind...
Dzisiaj udajemy się na jeden z najciekawszych odcinków pozycji pomorskiej. Mimo niewielkiej rozpiętości, bo zajmuje on przestrzeń niespełna 3 km pomię...
This website uses cookies to manage authentication, navigation, and other functions. By using our website, you agree that we can place these types of cookies on your device.