Już jakiś czas temu prezentowałem Państwu unikalny obiekt znad Odry. To hybrydowe stanowisko łączyło w sobie funkcję prostego ukrycia dla piechoty oraz stanowiska bojowego. Ukazany przeze mnie Gruppenunterstand S. 4b był uzupełniony przez stanowisko 4a, któremu przyjrzymy się dzisiaj. Oba obiekty były identyczne, z tym że 4a było odbiciem lustrzanym 4b. Prezentowany schron wydaje się ciekawszy, ponieważ zachował się w lepszym stanie. Owszem utracił lekkie stalowe drzwi dwudzielne, natomiast zachowały się w nim inne elementy, na które warto zwrócić uwagę.
Pierwszym z nich, chyba najważniejszym, są stalowe teowniki osadzone pionowo w stropie ukrycia od stroony przedpola. Opisywany Gruppenunterstand pełnił rolę otwartego stanowiska bojowego. Załoga obsługująca km mogła liczyć na osłonę w postaci niezidentyfikowanej stalowej płyty, która była przytwierdzona właśnie do owych teowników. W stanowisku 4a łupem złomiarzy padł tylko jeden z nich. W powierzchni listwy każdego z nich widoczny jest otwór, który prawdopodobnie służył montażowi płyty stalowej.
Kolejnym elementem jest odsłonięty stalowy przewód: jego wlot znajduje się wewnątrz schronu, zaś jego wylot na powierzchni stropu. Tu postawić można dwie hipotezy. Mógł on służyć wyprowadzeniu kabla telefonicznego na otwarte stanowisko bojowe lub jako rura głosowa służyć komunikacji z żołnierzami przebywającymi wewnątrz ukrycia.
Wreszcie trzecim elementem są stalowe klamry tworzące drabinkę oraz uchwyty ułatwiające dostanie się na strop lub na otwarte stanowisko bojowe. Ostatnim elementem, którego nie można było zaobserwować w bliźniaczym 4b, to zabezpieczenie przed zalaniem. Ukrycie 4a zostało wzniesione wewnątrz żelbetowej wanny. Trudno powiedzieć, czy użyto tu również ścianki Larsena, choć kształt wanny może to sugerować...
Wnętrze ukrycia S. 4a było identyczne jak bliźniaczego S. 4b. Aż trudno uwierzyć, że miejsce mogłaby znaleźć tu drużyna piechoty, czyli dwunastu żołnierzy oraz załoga obsługująca km... Wnętrze schronu to niespełna 6 m2! Żadnych wygód! Ukrycie dawało ułudę gazoszczelności. Wyposażone było w kurtynę gazoszczelną. W ukryciu S. 4a zachował się stalowy kołnierz oraz zaczepy, na których była montowana (patrz zdjęcia). Kurtyna wraz z dwudzielnymi stalowymi drzwiami stanowiła coś w rodzaju śluzy gazoszczelnej. O jej skuteczności trudno orzec. Natomiast nie chciałbym znaleźć się w skórze żołnierza, któremu przyszłoby ją sprawdzić... Przy tym schron nie zapewniał obiegu powietrza - brakuje jakiegokolwiek systemu wentylacyjnego. Ponadto obiekt nie był ogrzewany. Z udogodnień, na które mogli liczyć żołnierze można wyliczyć jedynie telefon! W wnętrzu do dziś można odnaleźć resztki kabla telefonicznego. Oznacza to, że na wyposażeniu Gruppenunterstand'a znajdowała się głowica kablowa.
Grzechem byłoby nie wspomnieć o samej konstrukcji schronu. Jego projekt oparty był o stelaż wykonany z odpowiednio giętej blachy falistej typu "H", zwanej również "Heinrich". Do budowy omawianego schronu wykorzystano cztery segmenty blachy falistej.
Tak jak i schron S. 4b, tak i 4a zasługuje na lepszą przyszłość: opiekę, konserwację i zabezpieczenie przed dalszą dewastacją!
Za pomoc w powstaniu tego postu bardzo dziękuję Dariusz Pstuś/4 Historie - autorowi artykułu "Der friedensmäßige Oderausbau im Bereich der Festungskommandantur Küstrin in den Jahren von 1931 bis 1933" zawartego w niemieckim czasopiśmie Fortifikation, nr 31/2017.
Metryczka:
Odłamkoodporne ukrycie dla piechoty z otwartym stanowiskiem bojowym na stropie S. 4a (Gruppenunterstand aus Beton S. 4a)
Wejście do schronu. Z powierzchni betonu sterczą kotwy, które mogą świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.
Wejście do schronu. Z powierzchni betonu sterczą kotwy, które mogą świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.
Gruppenunterstand aus Beton S. 4a. W głębi kadru widoczny jest brzeg Odry.
Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory. U ich podstawy widoczne są również zagięte stalowe pręty. Wszystkie te elementy mogły służyć montażowi płyty stalowej.
Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory. U ich podstawy widoczne są również zagięte stalowe pręty. Wszystkie te elementy mogły służyć montażowi płyty stalowej.
Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory.
Kotwa, która mogła świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.
Śluza gazoszczelna. Składała się z kurtyny gazoszczelnej, której stalowy kołnierz okala otwór wejściowy oraz zewnętrznych lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.
Śluza gazoszczelna. Składała się z kurtyny gazoszczelnej, której stalowy kołnierz okala otwór wejściowy oraz zewnętrznych lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.
*Prezentowany obiekt w mojej opinii jest unikatem. Stąd nie podaję jego dokładnej lokalizacji i PROSZĘ TEGO NIE CZYNIĆ W KOMENTARZACH. Komentarze takie będą przeze mnie usuwane.
Powracamy na Wał Pomorskim :) Zmieńmy natomiast odcinek na okolice Gorzowa, a dokładnie na brzeg Warty, gdzieś pomiędzy Czechowem a Santokiem. Jednym ...
Z tęsknotą spoglądam w stronę Odry! ? Liści na drzewach coraz mniej, chaszcze usychają... Czekać pierwszych przymrozków... I słońca: chłodnego i niena...
Schron jednosektorowy broniący mostu nad kanałem w okolicy Jez. Perkoz Mały (na północny wschód od Głuska). Obiekt jest (jak na Pozycję Pomorską) zach...
Szlak: Wał Pomorski - Linia Noteci/Die Pommernstellung - Netzestellung rozwija się! Dotychczas zaśmiecone i totalnie zarośnięte obiekty ukazują swe, d...
Pozostajemy na Pozycji Pomorskiej! Dziś odwiedzimy kolejny - wyjątkowy - schron wzniesiony w 1932 roku. Pojawiły się wówczas w fortyfikacji niemieckie...
W pierwszej połowie lat 30. XX w. w optyce szefa dowództwa wojsk lądowych, jak i Inspekcji Saperów i Fortyfikacji, ufortyfikowanie Pozycji Pomorskiej ...
Odra! Odcinek Milsko-Tarnawa i kolejny charakterystyczny dla tego rejonu schron bojowy. Zbliżony formą do prezentowanego już przeze mnie wcześniej Sta...
Nad Odrą są miejsca, których nazwy na długo mogą utkwić w pamięci. Dla mnie takim miejscem będzie wieś o urokliwej nazwie Wielobłota. Właśnie w okolic...
Ponownie nawiedzamy okolice Strzalin Tym razem obejrzymy młodszego brata prezentowanych już na Fortyfikacje, wzniesionych również na tym odcinku, sta...
Największy schron znajdujący się na terenie tzw. strzelnicy piechoty nad Wartą! J2 IV* był standardową konstrukcja, prawdopodobnie z roku 1888, wznies...
Podążając DW 137 z Międzyrzecza do Sulęcina za każdym razem dokonujemy swoistego "przełamania" Frontu Ufortyfikowanego Łuku Odry i Warty. Najpierw prz...
Przenosimy się ponownie do okresu powojennego! Czas odwiedzić kolejne stanowisko ogniowe 17. BAS w Janogrodzie. Stanowisko to było oparte o projekt na...
Jednosektorowy obiekt o lekkiej odporności C. Posiadał trzy pomieszczenia, w tym izbę mieszkalną dla wypadowej drużyny piechoty. Ciekawostką jest stan...
Przepiękny obiekt!* Pojawił się na tapecie na październik br., więc warto by choć trochę poznać go lepiej! Jest to prawdziwy rarytas, bo jeśli dobrze ...
Czas na coś większego i cięższego! ? Powracamy na FF O-W-B! Tym razem odwiedzimy i eksploracji poddamy B-Werk, który otrzymał propagandową sygnaturę P...
Pisałem już, że życie lubi zaskakiwać? ;) Zdarza się, że podczas przedsięwzięcia zupełnie nie związanego z "betonową" pasją wpadamy na coś... forteczn...
Wyjątkowy, bardzo dobrze zachowany schron niemiecki, wzniesiony jeszcze za czasów Weimarer Republik. O bardzo niewielkiej kubaturze, budowane jeszcze ...
1 stycznia potrafi być trudnym dniem Osobiście - postanowiłem zakończyć świąteczne lenistwo i uraczyć Państwa prezentacją kolejnego - mam nadzieję ci...
This website uses cookies to manage authentication, navigation, and other functions. By using our website, you agree that we can place these types of cookies on your device.