Wracamy do Malczyc nad Odrą! Oprócz charakteryzowanego już na łamach Fortyfikacje schronu nr 117, okolice tej miejscowości skrywają jeszcze jedną arcyciekawą konstrukcję! By ją odnaleźć, należy zejść w dół rzeki i poszukać sąsiada schronu nr 117. Co oczywiste,nasz bohater nosi numer 116 i był schronem bojowym dla dwóch karabinów maszynowych z izbą pogotowia. Wzniesiono go - prawdopodobnie - w 1937 roku. Został ulokowany dosyć blisko rzeki - od jej lewego brzegu dzieli go około 60 m. Stanowiska bojowe Standu natomiast pokrywały ogniem prawy brzeg rzeki. Stanowisk bojowych schron otrzymał, podobnie jak jego sąsiad z numerem 117, dwa i... tu tkwi największa jego ciekawostka.

Elewacja bojowa. Izba bojowa ulokowana po lewej stronie. Widoczna jest wnęka po zamontowanej niegdyś płycie 7P7.

Schron zasługuje na uwagę już z powodu stanu zachowania. Uszkodzeniom uległy jedyni izby bojowe. Zdemontowano w nich płyty stalowe, ta ulokowana po prawej stronie została ponadto zasypana. Pozostałe pomieszczenia uchowały się, co na południowym odcinku Pozycji Odry jest wyjątkiem! Świetne wrażenie robi elewacja wejściowa. Jedyny otwór wejściowy, zamykany pierwotnie stalowymi drzwiami 14P7, otrzymał żelbetowy okap. Wejścia i bliskiego zapola broniło stanowisko bojowe. Otwór wejściowy prowadzi do śluzy przeciw gazowej o wymiarach 1,8 1,4 m. Śluza broniona była przez stanowisko obrony wewnętrznej. Do następnego pomieszczenia można było się dostać przez gazoszczelne drzwi typu 19P7. Była to - sporej wielkości (około 4,0 x 3,4 m) - izba pogotowia. Ulokowano tu 12 prycz. W tylnej ścianie odnajdziemy wyjście ewakuacyjne, natomiast w prawej ścianie stanowisko bojowe osłaniające wejście i zapole. Zachowała się w nim stalowa tarcza typu 48P8. Na ścianach tego pomieszczenia znajdziemy ślady po instalacji telefonicznej i systemie wentylacyjnym. Izba wypoczynku łączyła się następnie z korytarzem komunikacyjnym. Tu także ulokowano stanowisko bojowe, tym razem obrony wewnętrznej. Korytarz natomiast łączył się z dwiema izbami bojowymi. Obie były zamykane przez stalowe drzwi dwudzielne 16P7, w obu osłonę załogi stanowiły płyty stalowe 7P7, w obu wreszcie uzbrojenie stanowiły karabiny maszynowe MG 08.

Izba pogotowia. Po prawej wnęka, w której zainstalowany był telefon. W środku kadru przejścia: po lewej do korytarza komunikacyjnego, po prawej do śluzy przeciwgazowej. Po prawej stanowisko bojowe z tarczą stalową 48P8.

Konstrukcja obiektu opierała się - z dużym prawdopodobieństwem - na katalogowym projekcie B1-5. Dlaczego prawdopodobnie? Gdy spojrzymy na układ wejścia, śluzy przeciwgazowej oraz izby pogotowia, zobaczymy w miarę dokładne odwzorowanie projektu B1-5. Natomiast mocno wymykają się temu schematowi izby bojowe. Osie sektorów ostrzału zamiast tworzyć kąt 90 lub 60°1... krzyżują się na przedpolu pod kątem około 60 stopni! Korytarz komunikacyjny łączący izby bojowe, zamiast zyskać regularne kształty (w projekcie B1-5 przewidywano wymiary w przekroju poziomym 1,0 x 1,8), otrzymał nieregularny, "powyginany" kształt. Izba bojowa, ulokowana po prawej stronie, została na tyle wysunięta, iż stanowisko obrony wewnętrznej, wbrew projektowi B1-5, przeniesiono do korytarza komunikacyjnego.

Korytarz komunikacyjny. Widoczny jest nieregularny kształt pomieszczenia.

Warto wspomnieć, że wnętrze obiektu zostało uprzątnięte - za co, na tą chwilę anonimowemu "kustoszowi" należą się podziękowania. Kontrowersyjnym jednak się wydaje zasypanie jednej z izb bojowych oraz niechlujne wybielenie ścian. Trudno obecnie orzec, czy w obiekcie znajdowały się jakiekolwiek napisy eksploatacyjne...

Izba bojowa ulokowana po lewej stronie schronu.

Za cenne informację na temat schronu dziękuję Dariuszowi Pstuś!

Metryczka:

Schron bojowy dla dwóch karabinów maszynowych z izbą pogotowia nr 116
(Doppel- MG-Schartenstand nr 116)
Umocnienia: Pozycja Odry (Oderstellung)
Odcinek: Malczyce (Maltsch)
Pancerze: 1x 14P7, 1x 19P7, 2x 16P7, 2x 9P7, 2x 7P7, 2x 48P8
Uzbrojenie: 2x MG 08
Odporność: B1
Rok budowy: 1937


Galeria:

Przypisy:

  1. Projekt B1-5 (175B9) był schronem, w którym kąt między strzelnicami wynosił 90°, natomiast projekt B1-5a (803B2) był schronem, w którym tenże kąt wynosił 60°.