Każdy zniszczony i/lub ograbiony obiekt budzi smutek i złość. Są też takie, które budzą szczególny żal. Do takich "nieodżałowanych" schronów należy z pewnością Stand nr 656 z odcinka Oderstellung rozciągającego się pomiędzy Tarnawą a Milskiem... Wśród schronów wchodzących w skład całej linii był to obiekt wyjątkowy. Znajdował się w tyłowej linii, przebiegającej po cięciwie i łączącej miejscowości Milsko i Tarnawa. Stand został wkomponowany w strome zbocze płaskowyżu górującego nad doliną rzeki.
Schron był nietypową konstrukcją i to taką, w której zastosowano pancerną kopułę. Warto zaznaczyć, że takie rozwiązanie stosowano na całej pozycji Odry niezwykle rzadko. Schrony z takim pancerzem nad Odrą można zliczyć na palcach jednej ręki! Działania saperów w latach 50. XX w. w znacznym stopniu zrujnowały schron: strop został oderwany i rozczłonkowany, a jego fragmenty skutecznie zasypały wnętrze. Reszty zniszczeń dokonała natura: zbocze porośnięte jest liściastym lasem i obiekt zasypywany jest kolejnymi warstwami listowia. Ponadto schron zasypywany jest ziemią erodowanego zbocza. Aczkolwiek sylwetka schronu raz rozkład pomieszczeń jest nadal dość czytelna.
Obiekt składał się z czterech pomieszczeń. Do wnętrza schronu prowadziło tylko jedno wejście, zamykane stalowymi drzwiami typu 14P7. Otwór wejściowy przestrzeliwało stanowisko obrony wewnętrznej. W przedsionku zaplanowano niszę magazynową oraz wyjście ewakuacyjne. Największym pomieszczeniem i, wydaje się, najlepiej zachowanym, była izba załogi. Prawdopodobnie zamontowano tu sześć prycz. Zapewne pomieszczenie to było wentylowane. Wielce też prawdopodobne, że zamontowano tu filtrowentylator. Izba była pewnie również wyposażona w telefon oraz piec. Jednak słaby stan zachowania elewacji nie pozwalał na jednoznaczne potwierdzenie tych faktów. Pomiędzy izbą załogi a pomieszczeniem bojowym projektanci zaplanowali krótki korytarz oraz pośrednią śluzę gazową. Od strony izby załogi zamykały ją drzwi gazoszczelne, natomiast od strony izby bojowej stalowe drzwi dwudzielne. Co sprawiało, że Stand 656 był wyjątkowy, jaki wreszcie był jego dramat i tragedia?
Mimo ogromnych zniszczeń, których stopień mogliśmy już ocenić, schron zachowywał w sobie prawdziwą perłę. Zachowała się w nim kopuła 3aP7! Niestety, czego wojna i saperzy nie zniszczyli, tego dokonali złomiarze. W 2004 r. pancerz został sprawnie wycięty i zezłomowany prze grupę, nie bójmy się tego określenia, przestępców (wiem, że jest to dość literackie określenie). Pod względem konstrukcji był to pancerz podobny do kopuły 2P7. Wersja 3aP7 posiadała dwie strzelnice oraz była ponad dwukrotnie lżejsza. Do dziś zachodzę w głowę jak udało się ją wyciąć i przetransportować na złom, do obiektu bowiem nie prowadzi żadna przejezdna droga, a od przysiółka Mielno dzieli ją kilkaset metrów...
Za garść cennych informacji na temat schronu dziękuję p. Krzysztofowi Motylowi!
Dane techniczne - kopuła 3aP7:
Ciężar całkowity [t]:
16
Grubość w miejscu narażonym na ostrzał [mm]:
125
Wysokość [mm]:
1695
Średnica wewnętrzna [mm]:
2700
Metryczka:
Schron bojowy z 2-strzelnicową kopułą pancerną dla km z izbą pogotowia nr 656 (Zweischartenturm nr 656)
Elewacja wejściowa: by ją obejrzeć należy wczołgać się pod spory fragment stropu...
Izba pogotowia. Naprzeciw widoczny ślad po wyrwanej tarczy ze strzelnicą karabinową, której ogień przestrzeliwał jedno z wejść do schronu. Na ścianach po prawej widoczne ślady po montażu prycz.
Izba pogotowia. Naprzeciw widoczny ślad po wyrwanej tarczy ze strzelnicą karabinową, której ogień przestrzeliwał jedno z wejść do schronu. Na ścianach po prawej widoczne ślady po montażu prycz.
Izba pogotowia... Naprzeciw widoczna nisza oświetleniowa. W prawym skraju zdjęcia zamknięcie systemu wentylacyjnego lub dymowego.
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
Niestety - wiele obiektów nad Odrą zbudowanych w ramach Oder-Stellung - nie miało zbyt wiele szczęścia i uległo dosyć silnym zniszczeniom, poczynionym...
Na dziś obiekt, który mimo że określany mianem Panzerwerk, to wymyka się jego definicji (zawiłości tejże to temat na kilka osobnych postów...). Ponadt...
Okolice Tarnawy raz jeszcze. Jest to odcinek bogaty w ciekawe/dobrze zachowane obiekty, więc wracać będziemy tu jeszcze kilkukrotnie! Dziś MG-Scharten...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem...
No to Odra! Rzeka oczywiście! A nad nią Oder-Stellung! 1935 rok był dla umocnień tej linii niezwykle ważny. Przede wszystkim wzbogaciła się ona o pot...
Jeden z kilku wzniesionych w latach 1903-1907 schronów wzmacniających międzypola twierdzy fortowej. Poniższy znajdował się pomiędzy fortem II a fortem...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
Santok ze strategicznego punktu widzenia przez wiele wieków odgrywał ważną rolę: szlak łączący Wielkopolskę z Pomorzem Zachodnim, przeprawa przez Note...
1 stycznia potrafi być trudnym dniem Osobiście - postanowiłem zakończyć świąteczne lenistwo i uraczyć Państwa prezentacją kolejnego - mam nadzieję ci...
Okolice Strugi Jeziornej oraz Kęszycy Leśnej znane są każdemu miłośnikowi MRU. To tu znajduje się kolejny z prezentowanych obiektów FFOWB: Pz. W. 736....
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
KAZAMATA PANCERNA
Sądząc po tłumach, które go nawiedzają, wielu z Nas z pewnością zna Fort Gerharda - Muzeum Obrony Wybrzeża. Być może trochę mniej p...
Dobrym sposobem na zarażenie znajomych gorączką fortyfikacji jest zabranie ich do Pz. W. 743. Obiekt znajduje się bardzo blisko drogi oraz leśnego par...
Upał!!! W ramach ochłody proponuję trochę zimowych zdjęć z lutego 2017 roku! Na nich zaś, przyjemny dla oka Stand o numerze 660. Schron ognia boczne...
Będąc w pobliżu skrzyżowania DK3 i DK24 grzechem byłoby nie odwiedzić jednego z najbardziej charakterystycznych dzieł północnego odcinka Festungsfront...
This website uses cookies to manage authentication, navigation, and other functions. By using our website, you agree that we can place these types of cookies on your device.