Pozostajemy na Oderstellung! Dziś obiekt nr 777, jak przystało na odcinek - zachowany w bardzo dobrym stanie! Schron wkomponowany został w wał przeciwpowodziowy i przylegał równolegle do nasypu kolejowego, a jego zadaniem była obrona strategicznej przeprawy kolejowej Czerwieńsk-Rzepin. Taka lokalizacja sprawiła, że znajdował się ponad 200 m od linii brzegowej Odry. Było to schron wzniesiony na jednym z ostatnich etapów budowy Pozycji Odry i pozornie wydawał się podobny do sąsiadów odcinka Czerwieńsk. Natomiast krył w sobie kilka niespodzianek!

Warto obejrzeć schron dokładnie! Na elewacji wejściowej zachowało się oryginalne białe farbomaskowanie, niewykluczone, że pamięta ono mroczną zimę przełomu 1944 i 1945 roku! Do wnętrza schronu prowadziło dwoje drzwi typu 14P7. Elewacja, jak i bliskie zapole flankowane było ogniem stanowiska bojowego. Stanowisko bojowe oraz częściowo otwór wejściowy ulokowany po lewej stronie, znajdują się pod żelbetowym, masywnym okapem. Chronił on stanowisko przed szybką neutralizacją przez wroga. W płaszczyźnie elewacji odnajdziemy wnękę na  przyłącze polowej sieci telefonicznej oraz trzy czerpnie powietrza i to z różnych okresów budowy umocnień Oder-Stellung. Jeszcze większa niespodzianka spotka nas, gdy spojrzymy na elewację bojową. Nie odnajdziemy tam klasycznej dla odcinka Rothenburg płyty stalowej 7P7! Pod żelbetowym płaszczem odnajdziemy - owszem - pancerz o grubości 10 cm, ale o innych wymiarach: 240 x 180 (szer. x wys. cm)! Był to pancerz, który nie załapał się do słynnego "Panzer Atlas 1."!

Wejdźmy do środka! Rozkład pomieszczeń jest tu dość prosty. Oba wejścia prowadziły do przedsionka, który - tradycyjnie - pełnił co najmniej trzy role: było to pole wewnętrznej obrony schronu, przedsionek przestrzeliwały aż trzy stanowiska obrony wewnętrznej. Było to miejsce magazynowe - stąd odnajdziemy tu wnęki, między innymi na broń i narzędzia saperskie. Wreszcie przedsionek stanowił rodzaj śluzy gazowej. Regulaminowo mógł również stanowić WC. Tu instrukcje przewidywały umieszczenie specjalnego kubła służącego załatwianiu potrzeb fizjologicznych załogi. Praktyka jednak była taka, iż kubeł ten najczęściej (przynajmniej w warunkach nie-bojowych) lądował poza schronem...

Przedsionek i izbę wypoczynku dzieliły stalowe drzwi dwudzielne typu 16P7. Obecnie znajdziemy tylko ich ościeżnicę. Izba wypoczynku była dość przestronnym pomieszczeniem. Przebywający tu żołnierze mogli liczyć na system wentylacyjny, wspomagany przez filtrowentylator. Z pewnością mogli się też ogrzać przy piecyku - wskazuje na to zawór zamykający przewód dymowy. Komunikację ze światem zewnętrznym zapewniał telefon.

Z przedsionka członek załogi mógł dostać się jeszcze do dwóch pomieszczeń. Pierwszym z nich była wartownia. Przede wszystkim odnajdziemy tu dwa stanowiska bojowe. To z pancerzem typu 48P8 było stanowiskiem obrony wewnętrznej i przestrzeliwało przedsionek wzdłuż. To z nieco większym pancerzem - płytą stalową typu 422P01 - flankowało elewację bojową i zapole schronu. Ale to nie wszystko... Odnajdziemy bowiem tutaj... studnię głębinową!

Izbę bojową od izby wypoczynku rozdzielała śluza gazowa. Zamykała ją para drzwi: od strony pomieszczenia wypoczynku gazoszczelnych typu 19P7, od strony izby bojowej stalowych dwudzielnych typu 16P7. Po wejściu do izby bojowej każdy, choć trochę wyrobiony znawca niemieckiej fortyfikacji lat 20. i 30. XX wieku, przeżyje lekki szok. Poczuje się, jakby znajdował się w schronie o co najmniej kilka lat starszym. Była to z pewnością zasługa starszego pancerza wykorzystanego w schronie. Płyta stalowa 280 x 180 (szer. x wys.) była pancerzem wykorzystywanym na... pierwszym etapie wznoszenia Pozycji Odry! Przypomnijmy - eksplorowany schron wybudowano na przełomie 1937 i 1938 roku! Przed płytą znajduje się żelbetowa podstawa. Wzmacniała ona pancerz, ale też na niej znajdował się stalowy stolik wraz z lawetą, na której posadowione było główne uzbrojenie schronu - ciężki karabin maszynowy MG 08.

Ogromne dzięki dla Pawła Pochockiego/Skansen Fortyfikacyjny Czerwieńsk za cenną garść informacji!

Metryczka:

Galeria:

• Elewacja wejściowa. Otwory wejściowe, jak i bliskie zapole flankowane było przez stanowisko bojowe.

  01
  

  Elewacja wejściowa. Otwory wejściowe, jak i bliskie zapole flankowane było przez stanowisko bojowe.

• Elewacja wejściowa. Wejście ulokowane po lewej stronie wraz z flankującym je stanowiskiem bojowym.

  02
  

  Elewacja wejściowa. Wejście ulokowane po lewej stronie wraz z flankującym je stanowiskiem bojowym.

• Elewacja bojowa. Schron, mimo późniejszego etapu budowy, otrzymał starszy typ pancerza o grubości 10 cm. Płyta otrzymała dodatkowe wzmocnienie w postaci żelbetowego płaszcza.

  03
  

  Elewacja bojowa. Schron, mimo późniejszego etapu budowy, otrzymał starszy typ pancerza o grubości 10 cm. Płyta otrzymała dodatkowe wzmocnienie w postaci żelbetowego płaszcza.

• Elewacja wejściowa.

  04
  

  Elewacja wejściowa.

• Elewacja wejściowa. Niestety w związku z powojennym wykorzystaniem schronu, jedno z wejść zostało zamurowane.

  05
  

  Elewacja wejściowa. Niestety w związku z powojennym wykorzystaniem schronu, jedno z wejść zostało zamurowane.

• Elewacja wejściowa. Otwory wejściowe zamykane były stalowymi drzwiami typu 14P7.

  06
  

  Elewacja wejściowa. Otwory wejściowe zamykane były stalowymi drzwiami typu 14P7.

• Izba bojowa. Na pierwszym planie widoczna żelbetowa ława, na której umieszczony był stalowy stolik wraz z forteczną lawetą, do której umocowany był ckm MG 08.

  07
  

  Izba bojowa. Na pierwszym planie widoczna żelbetowa ława, na której umieszczony był stalowy stolik wraz z forteczną lawetą, do której umocowany był ckm MG 08.

• Izba wypoczynku. W głębi przejście zamykane pierwotnie drzwiami gazoszczelnymi typu 19P7. Prowadziło ono do niewielkiej śluzy, ta natomiast do izby bojowej.

  08
  

  Izba wypoczynku. W głębi przejście zamykane pierwotnie drzwiami gazoszczelnymi typu 19P7. Prowadziło ono do niewielkiej śluzy, ta natomiast do izby bojowej.

• Izba wypoczynku. W centralnej części zdjęcia przejście do bloku wejściowego. Po jego prawej i lewej dwa stanowiska obrony wewnętrznej.

  09
  

  Izba wypoczynku. W centralnej części zdjęcia przejście do bloku wejściowego. Po jego prawej i lewej dwa stanowiska obrony wewnętrznej.

• Wartownia. Obrońców zapola schronu chroniła płyta stalowa typu 422P01.

  10
  

  Wartownia. Obrońców zapola schronu chroniła płyta stalowa typu 422P01.

• Przedsionek. Pomieszczenie to przestrzeliwały aż trzy stanowiska obrony wewnętrznej.

  11
  

  Przedsionek. Pomieszczenie to przestrzeliwały aż trzy stanowiska obrony wewnętrznej.

• Wartownia. Na pierwszym planie stanowisko obrony wewnętrznej. Na drugim planie stanowisko bojowe flankujące elewację wejściową i bliskie zapole.

  12
  

  Wartownia. Na pierwszym planie stanowisko obrony wewnętrznej. Na drugim planie stanowisko bojowe flankujące elewację wejściową i bliskie zapole.

• Wartownia. Schron posiadał własne ujęcie wody.

  13
  

  Wartownia. Schron posiadał własne ujęcie wody.

• Izba bojowa. Płyta stalowa była zamocowana do stropu stalowymi szpilami. Tu widoczne są ich gwintowane końcówki, pozbawione nakrętek wraz z nakładkami.

  14
  

  Izba bojowa. Płyta stalowa była zamocowana do stropu stalowymi szpilami. Tu widoczne są ich gwintowane końcówki, pozbawione nakrętek wraz z nakładkami.

• Izba bojowa. Od izby wypoczynku oddzielała ją śluza. Od strony izby bojowej zamykana ona była przez ciężkie stalowe drzwi dwudzielne typu 16P7.

  15
  

  Izba bojowa. Od izby wypoczynku oddzielała ją śluza. Od strony izby bojowej zamykana ona była przez ciężkie stalowe drzwi dwudzielne typu 16P7.

• Niestety schron doczekał się wielu powojennych modyfikacji...

  16
  

  Niestety schron doczekał się wielu powojennych modyfikacji...

• Element systemu wentylacyjnego w postaci zdekompletowanego zaworu nadciśnieniowego Drägera.

  17
  

  Element systemu wentylacyjnego w postaci zdekompletowanego zaworu nadciśnieniowego Drägera.

• Izba bojowa. Zachowała się jedna z prowadnic.

  18
  

  Izba bojowa. Zachowała się jedna z prowadnic.

• Śluza oddzielająca izbę bojową od izby wypoczynku.

  19
  

  Śluza oddzielająca izbę bojową od izby wypoczynku.

• Zamurowane wejście do schronu.

  20
  

  Zamurowane wejście do schronu.

• Przedsionek. Strzelnica stanowiska obrony wewnętrznej.

  21
  

  Przedsionek. Strzelnica stanowiska obrony wewnętrznej.

• Przedsionek. Po prawej przejście do izby wypoczynku. Zamykane było stalowymi drzwiami dwudzielnymi typu 16P7.

  22
  

  Przedsionek. Po prawej przejście do izby wypoczynku. Zamykane było stalowymi drzwiami dwudzielnymi typu 16P7.

• Wejście do schronu.

  23
  

  Wejście do schronu.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

*K.Motyl, "Pozycja Odry. Rejon Cigacice", Międzyrzecz 2007.