Oder-Stellung: Schron bojowy dla km o ogniu bocznym z izbą dla jednej drużyny nr 777

Szczegóły
Kategoria: Między wojnami
Odsłony: 4679
View Comments

Pozostajemy na Oderstellung! Dziś obiekt nr 777, jak przystało na odcinek - zachowany w bardzo dobrym stanie! Schron wkomponowany został w wał przeciwpowodziowy i przylegał równolegle do nasypu kolejowego, a jego zadaniem była obrona strategicznej przeprawy kolejowej Czerwieńsk-Rzepin. Taka lokalizacja sprawiła, że znajdował się ponad 200 m od linii brzegowej Odry. Było to schron wzniesiony na jednym z ostatnich etapów budowy Pozycji Odry i pozornie wydawał się podobny do sąsiadów odcinka Czerwieńsk. Natomiast krył w sobie kilka niespodzianek!

Elewacja wejściowa. Otwory wejściowe zamykane były stalowymi drzwiami typu 14P7. W tle widoczne przewody trakcji linni kolejowej Czerwieńsk-Rzepin.

Warto obejrzeć schron dokładnie! Na elewacji wejściowej zachowało się oryginalne białe farbomaskowanie, niewykluczone, że pamięta ono mroczną zimę przełomu 1944 i 1945 roku! Do wnętrza schronu prowadziło dwoje drzwi typu 14P7. Elewacja, jak i bliskie zapole flankowane było ogniem stanowiska bojowego. Stanowisko bojowe oraz częściowo otwór wejściowy ulokowany po lewej stronie, znajdują się pod żelbetowym, masywnym okapem. Chronił on stanowisko przed szybką neutralizacją przez wroga. W płaszczyźnie elewacji odnajdziemy wnękę na  przyłącze polowej sieci telefonicznej oraz trzy czerpnie powietrza i to z różnych okresów budowy umocnień Oder-Stellung. Jeszcze większa niespodzianka spotka nas, gdy spojrzymy na elewację bojową. Nie odnajdziemy tam klasycznej dla odcinka Rothenburg płyty stalowej 7P7! Pod żelbetowym płaszczem odnajdziemy - owszem - pancerz o grubości 10 cm, ale o innych wymiarach: 240 x 180 (szer. x wys. cm)! Był to pancerz, który nie załapał się do słynnego "Panzer Atlas 1."!

Elewacja bojowa. Schron, mimo późniejszego etapu budowy, otrzymał starszy typ pancerza o grubości 10 cm. Płyta otrzymała dodatkowe wzmocnienie w postaci żelbetowego płaszcza.

Wejdźmy do środka! Rozkład pomieszczeń jest tu dość prosty. Oba wejścia prowadziły do przedsionka, który - tradycyjnie - pełnił co najmniej trzy role: było to pole wewnętrznej obrony schronu, przedsionek przestrzeliwały aż trzy stanowiska obrony wewnętrznej. Było to miejsce magazynowe - stąd odnajdziemy tu wnęki, między innymi na broń i narzędzia saperskie. Wreszcie przedsionek stanowił rodzaj śluzy gazowej. Regulaminowo mógł również stanowić WC. Tu instrukcje przewidywały umieszczenie specjalnego kubła służącego załatwianiu potrzeb fizjologicznych załogi. Praktyka jednak była taka, iż kubeł ten najczęściej (przynajmniej w warunkach nie-bojowych) lądował poza schronem...

Przedsionek. Po prawej przejście do izby wypoczynku. Zamykane było stalowymi drzwiami dwudzielnymi typu 16P7. Naprzeciw strzelnica stanowiska obrony wewnętrznej przestrzeliwująca przedsionek wzdłuż

Przedsionek i izbę wypoczynku dzieliły stalowe drzwi dwudzielne typu 16P7. Obecnie znajdziemy tylko ich ościeżnicę. Izba wypoczynku była dość przestronnym pomieszczeniem. Przebywający tu żołnierze mogli liczyć na system wentylacyjny, wspomagany przez filtrowentylator. Z pewnością mogli się też ogrzać przy piecyku - wskazuje na to zawór zamykający przewód dymowy. Komunikację ze światem zewnętrznym zapewniał telefon.

Wartownia. Na pierwszym planie stanowisko obrony wewnętrznej. Na drugim planie stanowisko bojowe flankujące elewację wejściową i bliskie zapole.

Z przedsionka członek załogi mógł dostać się jeszcze do dwóch pomieszczeń. Pierwszym z nich była wartownia. Przede wszystkim odnajdziemy tu dwa stanowiska bojowe. To z pancerzem typu 48P8 było stanowiskiem obrony wewnętrznej i przestrzeliwało przedsionek wzdłuż. To z nieco większym pancerzem - płytą stalową typu 422P01 - flankowało elewację bojową i zapole schronu. Ale to nie wszystko... Odnajdziemy bowiem tutaj... studnię głębinową!

Izba bojowa. Na pierwszym planie widoczna żelbetowa ława, na której umieszczony był stalowy stolik wraz z forteczną lawetą, do której umocowany był ckm MG 08.

Izbę bojową od izby wypoczynku rozdzielała śluza gazowa. Zamykała ją para drzwi: od strony pomieszczenia wypoczynku gazoszczelnych typu 19P7, od strony izby bojowej stalowych dwudzielnych typu 16P7. Po wejściu do izby bojowej każdy, choć trochę wyrobiony znawca niemieckiej fortyfikacji lat 20. i 30. XX wieku, przeżyje lekki szok. Poczuje się, jakby znajdował się w schronie o co najmniej kilka lat starszym. Była to z pewnością zasługa starszego pancerza wykorzystanego w schronie. Płyta stalowa 280 x 180 (szer. x wys.) była pancerzem wykorzystywanym na... pierwszym etapie wznoszenia Pozycji Odry! Przypomnijmy - eksplorowany schron wybudowano na przełomie 1937 i 1938 roku! Przed płytą znajduje się żelbetowa podstawa. Wzmacniała ona pancerz, ale też na niej znajdował się stalowy stolik wraz z lawetą, na której posadowione było główne uzbrojenie schronu - ciężki karabin maszynowy MG 08.

Ogromne dzięki dla Pawła Pochockiego/Skansen Fortyfikacyjny Czerwieńsk za cenną garść informacji!

Metryczka:

Schron bojowy dla km o ogniu bocznym z izbą dla jednej drużyny nr 777
(MG-Schartenstand mit Gruppe nr 777)
Odcinek: Czerwieńsk (Rothenburg)
Umocnienia: Pozycja Odry (Oder-Stellung)
Pancerze: 1x płyta stalowa o wym. 240 x 180 x 10 [szer. x wys. x gr. cm]*, 3x 48P8, 1x 422P01, 2x 14P7, 3x 16P7, 1x 19P7
Uzbrojenie: 1x MG 08
Odporność: B1
Rok budowy: 1937/38

Galeria:

*K.Motyl, "Pozycja Odry. Rejon Cigacice", Międzyrzecz 2007.