Przybywamy nad Wartę. Aczkolwiek nie dla Pozycji Noteckiej, czy Pomorskiej, ale by poznać jedne z nielicznych obiektów stałych Pozycji Trzcielskiej/granicznej, która na południe od Warty przybiera dość zawiły przebieg za sprawą jej rozbudowy w 1944r. Tu znalazły swe miejsce dwa podobne do siebie obiekty fortyfikacji stałej wzniesione prawdopodobnie w 1937r. Różni je jedynie umiejscowienie stanowisk bojowych. Jeden i drugi schron był dwusektorowy, w obu obiektach załoga chroniona była przez płyty stalowe 422P01.

Wszystkie stanowiska bojowe posiadały profile antyrykoszetowe. Grubość ścian schronów wynosiła ok. 35 cm. Ściany wykonane były z żelbetu, natomiast strop był... ceglany (sklepienie kolebkowe - patrz zdj.). Pewnym jest, że oba schrony były mocno przysypane ziemią: świadczą o tym sporych rozmiarów murki oporowe prowadzące do wejścia w obu obiektach. We wnętrzu zachowały się kątowniki przeznaczone do zamocowania km-u oraz półki na skrzynię z amunicją.

W jednym z "bliźniaków" w elewacji bojowej zachowały się zawiasy: strzelnice od zewnątrz zamykane były prawdopodobnie drewnianymi okiennicami - być może niewielkie schrony były maskowane na piwniczki.

Do zdjęć dołączam mapkę, na której zaznaczone jest miejsce gdzie znajdują się oba obiekty - ponieważ są one położone bardzo blisko siebie (dzieli je ok. 50 m).

Schrony swym ogniem obejmowały drogę biegnącą groblą pomiędzy stawami i podmokłymi terenami w okolicach niewielkiej osady Stryszki. Schrony w Stryszkach zostały włączone w strukturę zbudowanych w 1944r. umocnień polowych, które zachowały się tu znakomicie. To co je wyróżnia, to skomplikowana sieć. Patrząc na sam rów ppanc., to biegnie on od miejscowości Nowiny, by rozgałęzić się w kierunku Strych oraz wzgórz górujących na zachód nad wsią Goraj. Na południe zaś od Goraja rów ppanc. ponownie się rozwidla: w kierunku Lubikowa oraz wzdłuż torów kolejowych w stronę Zielomyśla (Góra Trębacza). Rów ppanc. podążający w kierunku Lubikowa również się rozwidla: w kierunku Przytocznej oraz w kierunku Warty (biegnąc pomiędzy jeziorami Lubikowo, Rokitno, na południe od wsi Twierdzielewo, do Jeziora Żabno, następnie wsi Chełmsko, od Chełmska w stronę Nowej Skwierzyny).

Schrony w Stryszkach wzniesione zostały w pobliżu zabudowań Grenzschutzu. Jeśli dobrze identyfikuje rumowisko (znajduje się ono na bezpośrednim zapolu obu obiektów) - to niestety z tego posterunku niewiele zostało...

Okolica omawianych obiektów jest dosyć tajemnicza. Teren porośnięty jest krzewami, gdzieniegdzie rosną drzewa owocowe, a spośród chaszczy wystają fragmentu murów, ogrodzeń, fundamentów lub można znaleźć całe zachowane piwnice, a w gęstwinie leśnej można odnaleźć... cmentarz! Sprawa staje się jaśniejsza, jeśli spojrzymy na stare mapy, jeszcze sprzed 1944r. Okazuje się wówczas, że w pobliżu omawianych wyżej schronów istniała sporych rozmiarów osada - wieś z kilkunastoma gospodarstwami, kilkudziesięcioma budynkami, z których do czasów dzisiejszych przetrwało... jedno gospodarstwo. Wiele osób do dziś się głowi z jakiego powodu miejscowość Stryszki po prostu zniknęła z powierzchni ziemi... Czy można uznać, że rozbudowa Pozycji w 1944r. się temu przyczyniła?

Metryczka:

Galeria*:

*Dla rozróżnienia dwóch prezentowanych obiektów przyjąłem w galerii nazwy "schron wschodni" oraz "schron zachodni", które są jedynie nazwami roboczymi i nie mają odniesienia do nomenklatury niemieckiej