KAZAMATA PANCERNA

Sądząc po tłumach, które go nawiedzają, wielu z Nas z pewnością zna Fort Gerharda - Muzeum Obrony Wybrzeża. Być może trochę mniej przygląda się infrastrukturze otaczającej to dzieło. A warto! Można nieumyślnie przeoczyć kilka arcyciekawych konstrukcji! Jedną z nich jest rzeczona Strandbatterie, czyli Bateria Nadbrzeżna (Strand - niem. plaża). Konstrukcja ta poniekąd wyprzedzała swoją epokę! Znajdziemy tu kilka elementów, które typowe będą dla umocnień powstających dopiero w przededniu II wojny światowej w latach 30. XX w.

Sama Bateria Nadbrzeżna powstała w latach 1909-1910. Składała się z dwóch elementów: monolitycznego schronu głównego, który spełniał kilka funkcji (bojową, magazynową, socjalną) oraz mniejszego schronu centrali artyleryjskiej. Poniżej zdjęcia jednego z najciekawszych elementów głównego schronu: kazamaty pancernej, umożliwiającej ochronę i obserwację zapola oraz schronu centrali artyleryjskiej. Tak jak całość i ten element wzniesiony był z żelbetu, natomiast stanowiska obserwacyjno-bojowe osłaniane były dodatkowo przez elementy stalowe (!). Integracyjną częścią kazamaty był ponadto schron ślimakowy.

BARBETY

Główną siła Baterii Nadbrzeżnej były cztery działa 15cm K. i. Kst. L. 07 (Kanone in Kusten Lafette 1907). Armaty zainstalowane były na łożach typu Verschwindelafette, umożliwiających pochłonięcie energii odrzutu i powodujących chwilowe cofnięcie działa po wystrzale za przedpiersie (verschwinden - niem. zniknąć). Zasięg dział wynosił ok. 15km i pozwalał na skuteczną ochronę portu, ujścia Świny oraz redy oraz umożliwiał podjęcie walki z flotą nieprzyjaciela. Stanowiska dział były barbetami artyleryjskimi (działobitniami). Ich osłonę stanowiła bryła schronu, wyniesiona ponad płaszczyznę gruntu, gdzie zbrojony beton miał grubość ponad 3m. Dodatkowo stanowiska osłonięte były przez wał ziemny, który obecnie został zniwelowany. Schron, na którym ulokowano stanowiska artyleryjskie, był 2-kondygnacyjny - niestety najczęściej obie kondygnacje są zalane (w tym najniższa całkowicie...). Dolna kondygnacja przeznaczona była dla pomieszczeń mieszkalnych oraz jako magazyny, m.in. amunicji, którą transportowano do stanowisk windą łańcuchową.

SCHRON CENTRALI ARTYLERYJSKIEJ

Ulokowany został na zapolu schronu głównego, po jego prawej stronie. Masywna konstrukcja żelbetowa mieszcząca blok wejściowy praz jedno pomieszczenie dla obsługi stereoskopowego dalmierza, który zamontowany był w chroniącej go oraz załogę pancernej obrotowej kopule. Była to na ówczesne czasy konstrukcja bardzo nowoczesna!

RADZIECKIE DZIAŁOBITNIE

Interesujące również jest to, że Bateria Nadbrzeżna miała swój epizod także po II wojnie światowej. Armia czerwona, która zajmowała ten obszar wykorzystała solidny główny schron Strandbatterie, na którego stropie wzniosła dwa betonowe stanowiska dla armat nadbrzeżnych kal. 130mm.

GALERIA: