Już jakiś czas temu prezentowałem Państwu unikalny obiekt znad Odry. To hybrydowe stanowisko łączyło w sobie funkcję prostego ukrycia dla piechoty oraz stanowiska bojowego. Ukazany przeze mnie Gruppenunterstand S. 4b był uzupełniony przez stanowisko 4a, któremu przyjrzymy się dzisiaj. Oba obiekty były identyczne, z tym że 4a było odbiciem lustrzanym 4b. Prezentowany schron wydaje się ciekawszy, ponieważ zachował się w lepszym stanie. Owszem utracił lekkie stalowe drzwi dwudzielne, natomiast zachowały się w nim inne elementy, na które warto zwrócić uwagę.
Pierwszym z nich, chyba najważniejszym, są stalowe teowniki osadzone pionowo w stropie ukrycia od stroony przedpola. Opisywany Gruppenunterstand pełnił rolę otwartego stanowiska bojowego. Załoga obsługująca km mogła liczyć na osłonę w postaci niezidentyfikowanej stalowej płyty, która była przytwierdzona właśnie do owych teowników. W stanowisku 4a łupem złomiarzy padł tylko jeden z nich. W powierzchni listwy każdego z nich widoczny jest otwór, który prawdopodobnie służył montażowi płyty stalowej.
Kolejnym elementem jest odsłonięty stalowy przewód: jego wlot znajduje się wewnątrz schronu, zaś jego wylot na powierzchni stropu. Tu postawić można dwie hipotezy. Mógł on służyć wyprowadzeniu kabla telefonicznego na otwarte stanowisko bojowe lub jako rura głosowa służyć komunikacji z żołnierzami przebywającymi wewnątrz ukrycia.
Wreszcie trzecim elementem są stalowe klamry tworzące drabinkę oraz uchwyty ułatwiające dostanie się na strop lub na otwarte stanowisko bojowe. Ostatnim elementem, którego nie można było zaobserwować w bliźniaczym 4b, to zabezpieczenie przed zalaniem. Ukrycie 4a zostało wzniesione wewnątrz żelbetowej wanny. Trudno powiedzieć, czy użyto tu również ścianki Larsena, choć kształt wanny może to sugerować...
Wnętrze ukrycia S. 4a było identyczne jak bliźniaczego S. 4b. Aż trudno uwierzyć, że miejsce mogłaby znaleźć tu drużyna piechoty, czyli dwunastu żołnierzy oraz załoga obsługująca km... Wnętrze schronu to niespełna 6 m2! Żadnych wygód! Ukrycie dawało ułudę gazoszczelności. Wyposażone było w kurtynę gazoszczelną. W ukryciu S. 4a zachował się stalowy kołnierz oraz zaczepy, na których była montowana (patrz zdjęcia). Kurtyna wraz z dwudzielnymi stalowymi drzwiami stanowiła coś w rodzaju śluzy gazoszczelnej. O jej skuteczności trudno orzec. Natomiast nie chciałbym znaleźć się w skórze żołnierza, któremu przyszłoby ją sprawdzić... Przy tym schron nie zapewniał obiegu powietrza - brakuje jakiegokolwiek systemu wentylacyjnego. Ponadto obiekt nie był ogrzewany. Z udogodnień, na które mogli liczyć żołnierze można wyliczyć jedynie telefon! W wnętrzu do dziś można odnaleźć resztki kabla telefonicznego. Oznacza to, że na wyposażeniu Gruppenunterstand'a znajdowała się głowica kablowa.
Grzechem byłoby nie wspomnieć o samej konstrukcji schronu. Jego projekt oparty był o stelaż wykonany z odpowiednio giętej blachy falistej typu "H", zwanej również "Heinrich". Do budowy omawianego schronu wykorzystano cztery segmenty blachy falistej.
Tak jak i schron S. 4b, tak i 4a zasługuje na lepszą przyszłość: opiekę, konserwację i zabezpieczenie przed dalszą dewastacją!
Za pomoc w powstaniu tego postu bardzo dziękuję Dariusz Pstuś/4 Historie - autorowi artykułu "Der friedensmäßige Oderausbau im Bereich der Festungskommandantur Küstrin in den Jahren von 1931 bis 1933" zawartego w niemieckim czasopiśmie Fortifikation, nr 31/2017.
Metryczka:
Odłamkoodporne ukrycie dla piechoty z otwartym stanowiskiem bojowym na stropie S. 4a (Gruppenunterstand aus Beton S. 4a)
Wejście do schronu. Z powierzchni betonu sterczą kotwy, które mogą świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.
Wejście do schronu. Z powierzchni betonu sterczą kotwy, które mogą świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.
Gruppenunterstand aus Beton S. 4a. W głębi kadru widoczny jest brzeg Odry.
Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory. U ich podstawy widoczne są również zagięte stalowe pręty. Wszystkie te elementy mogły służyć montażowi płyty stalowej.
Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory. U ich podstawy widoczne są również zagięte stalowe pręty. Wszystkie te elementy mogły służyć montażowi płyty stalowej.
Strop obiektu. Od strony przedpola osadzono w nim teowniki. W ich powierzchni widoczne są otwory.
Kotwa, która mogła świadczyć o zamontowaniu kamuflażu, np. drewnianych ościeżnicy wraz z drzwiami, ukrywających rzeczywisty charakter budowli.
Śluza gazoszczelna. Składała się z kurtyny gazoszczelnej, której stalowy kołnierz okala otwór wejściowy oraz zewnętrznych lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.
Śluza gazoszczelna. Składała się z kurtyny gazoszczelnej, której stalowy kołnierz okala otwór wejściowy oraz zewnętrznych lekkich stalowych drzwi dwudzielnych.
*Prezentowany obiekt w mojej opinii jest unikatem. Stąd nie podaję jego dokładnej lokalizacji i PROSZĘ TEGO NIE CZYNIĆ W KOMENTARZACH. Komentarze takie będą przeze mnie usuwane.
Został wzniesiony jeszcze podczas pierwszych prac w XVI wieku (ok. 1557-1568r.). Jego zadaniem była kontrola dróg prowadzących do miasta od strony Fra...
Wracamy nad Odrę by przyjrzeć się kolejnemu obiektowi Oder-Stellung! Tym razem będzie to bierny schron z okolic Tarnawy. "Zwykły bierniaczek" mógłby ...
Łuk Forteczny Odry-Warty! Dziś nawiedzimy jego tzw. południowy odcinek i Panzerwerk o numerze 589. Obiekt często pomijany (?) ze względu, że nie tak ...
Z początkiem XIX wieku w budownictwie obronnym zaczęła funkcjonować budowla zwana blokhauzem kolejowym*. Budowle te wznoszono przy mostach kolejowych ...
Trudno w to uwierzyć, ale są wśród "bunkrołazów" miłujących tzw. "MRU" ? są tacy, którzy... nie wiedzą nic na temat północnego, czy południowego odcin...
Muszę Państwu powiedzieć, że wprost uwielbiam niemiecką szkołę fortyfikacyjną przełomu lat 20. i 30. XX wieku. Był to czas, w którym Niemcy były oficj...
Jaz S 614! Prawdopodobnie najbardziej rozpoznawalna budowla hydrotechniczna całego Łuku Ufortyfikowanego. W dodatku cały czas sprawna i wykorzystywana...
Nad Odrą są miejsca, których nazwy na długo mogą utkwić w pamięci. Dla mnie takim miejscem będzie wieś o urokliwej nazwie Wielobłota. Właśnie w okolic...
Krótka wizyta na Wale Pomorskim! Poniższy obiekt należy do malowniczego odcinka Pommern-stellung w Lesie Rutwickim. Odcinek ten, tak jak dziś i wówcza...
Dzisiaj udajemy się na jeden z najciekawszych odcinków pozycji pomorskiej. Mimo niewielkiej rozpiętości, bo zajmuje on przestrzeń niespełna 3 km pomię...
Upał!!! W ramach ochłody proponuję trochę zimowych zdjęć z lutego 2017 roku! Na nich zaś, przyjemny dla oka Stand o numerze 660. Schron ognia boczne...
Niedaleko eksplorowanego przez nas już schronu Ru. 6* znajdziemy jeszcze jeden ciekawy zabytek niemieckiej sztuki fortyfikacyjnej! Nad Młynówką ma się...
Być może jeden z najbardziej rozpoznawalnych obiektów Wału Pomorskiego. Swoisty symbol Wałcza oraz muzeum Grupa Warowna Cegielnia - Skansen Fortyfikac...
W porządku - opuszczamy na chwilę Pozycję Pomorską! Wałomaniaków (do których się zaliczam) uspokajam - z pewnością szybko tam wrócimy!
Jak nie Pomorz...
Cofnijmy się trochę w czasie, by odwiedzić poznańskie umocnienia mobilizacyjne, zbudowane prawdopodobnie w latach 1913-1914 w ramach rozbudowy Twierdz...
Artykuł w dwóch wymiarach archiwalny: 1. Najważniejsze. Stand obecnie został zopiekowany i zajmuje się nim 4x4 Dream Team w ramach Skansen Fortyfikacy...
Jak każda bateria artyleryjska, tak i 17. BAS potrzebowała oczu. Zazwyczaj Baterie Artylerii Stałej otrzymywały dwa stanowiska obserwacyjne. Podstawow...
Na dziś obiekt, który mimo że określany mianem Panzerwerk, to wymyka się jego definicji (zawiłości tejże to temat na kilka osobnych postów...). Ponadt...
This website uses cookies to manage authentication, navigation, and other functions. By using our website, you agree that we can place these types of cookies on your device.