Pommern-Stellung: Schron bojowy dla karabinu maszynowego o ogniu czołowym z izbą dla jednej drużyny De. 35

Szczegóły
Kategoria: Między wojnami
Odsłony: 594
View Comments

Rok 1934 był dla Pozycji Pomorskiej okresem wzmożonej rozbudowy. Na wielu odcinkach, od Starego Osieczna, przez Prusinowo Wałeckie, po Biały Bór, powstało łącznie ponad 200 nowych obiektów1. Na tym etapie w względzie wznoszonych konstrukcji, nastąpiło wyraźne odcięcie od pierwszego etapu budowy pomorskich umocnień z lat 1931-1932. Od 1933 roku Niemieccy projektanci szukali odpowiednich form. Uwidaczniają to szczególnie schrony wznoszone w 1934 roku. Obok skromnych jedno- lub dwuizbowych projektów, przeznaczonych tylko do jednej funkcji, wznoszone były również takie, które łączyły w sobie kilka ról. W jednym obiekcie potrafiono skupić funkcje bojowe, dowódcze, obserwacyjne czy socjalne. Przy czym powstawały nierzadko projekty oryginalne, niepowtarzalne. Takim, nad wyraz interesującym projektem, był schron bojowy dla karabinu maszynowego o ogniu czołowym z izbą dla jednej drużyny De. 35, który dzisiaj wnikliwie obejrzymy!

Elewacja wejściowa. Schron zamykany był przez stalowe drzwi z wyłazem lub bez. Wejście ulokowane było w tylnej ścianie schronu.

Jakie funkcje łączył w sobie schron o sygnaturze De. 35? Ten średniej wielkości obiekt spełniał rolę bojową. Sektor ostrzału stanowiska bojowego pokrywał obszar położony na południe od skrzyżowania leśnych dróg, łączących Drzonowo z Radzewem i Bielicą. Oprócz tego w obiekcie przewidziano ukrycie dla drużyny strzeleckiej, liczącej sobie dwunastu żołnierzy. By pogodzić ze sobą obie role, stworzono projekt składający się z... dwóch kondygnacji! Uczyniło to ten Stand wyjątkowym. Eksplorując umocnienia powstałe w latach 1933-1934 na Pozycji Pomorskiej, znajdziemy jedynie jeszcze tylko dwa projekty dwukondygnacyjne2. Warto nadmienić, że De. 35 jest spośród nich obiektem zachowanym najlepiej!

Izba bojowa schronu. Pomieszczenie o wymiarach 3,1 x 3,0 m.

Do schronu prowadziło jedno wejście. Zamykane było stalowymi drzwiami z wyłazem lub bez. Prowadziło ono do niewielkiej śluzy gazowej, zamykającej się w przestrzeni 1,0 x 1,5 m, oddzielonej od korytarza komunikacyjnego stalowymi drzwiami dwudzielnymi. Korytarz komunikacyjny prowadził do dwóch pomieszczeń górnej kondygnacji: szybu łączącego z dolnym poziomem oraz izbą bojową. Ta ostatnia była pomieszczeniem o niewielkich wymiarach 3,0 x 3,1 m. Wejście do niej zamykały stalowe drzwi dwudzielne. Uzbrojenie izby stanowił ciężki karabin maszynowy MG 08. Umieszczony był na lawecie, a ta na stalowym stoliku. Załoga osłonięta była 10 cm płytą stalową typu 7P7. W ograniczonym stopniu pomieszczenie to spełniało role socjalne: w tylnej ścianie widoczne są nisze na składane taborety oraz stół, mógł być tu ustawiony również piec okopowy. Izba była wentylowana. Na wyposażeniu znajdował się tu także telefon. Zejście na dolną kondygnację znajdowało się w osobnym pomieszczeniu o wymiarach 1,74 x 1,55 m. Prowadziły do niego drzwi gazoszczelne. Prócz włazu umieszczono tu także stanowisko obrony wewnętrznej. Członek załogi, poprzez 20 mm tarczę karabinową, mógł prowadzić ogień w kierunku wejścia do schronu. W izbie tej należy zachować ogromną ostrożność! Właz nie został w żaden sposób zabezpieczony, a posadzka dolnej kondygnacji jest zawalona śmieciami, w tym... drutem kolczastym! Nieostrożność może skończyć się tu tragedią!

Dolna kondygnacja. Izba wypoczynku. Po lewej wyjście ewakuacyjne. Na prawo od niego elementy systemu wentylacyjnego.

Dolna kondygnacja powielała układ pomieszczeń górnego poziomu. I tak, tam gdzie u góry znajdowała się śluza gazowa i korytarz, na dole ulokowane zostało wąskie pomieszczenie w kształcie litery "L".Pomieszczenie z szybem miało dokładnie te same wymiary, co górny odpowiednik. Natomiast pod izbą bojową umieszczono pomieszczenie o wymiarach 2,9 x 3,1 m. Niemal cała powierzchnia użytkowa dolnej kondygnacji została podporządkowana funkcji socjalnej. Liczne ślady na ścianach wskazują na rozlokowanie prycz dla dwunastu żołnierzy. Ponadto największa izba tego poziomu była wentylowana i ogrzewana. W razie potrzeby, drużyna mogła skorzystać z wyjścia ewakuacyjnego. I tutaj odnajdziemy charakterystyczne nisze na składane krzesła i stół. Kontakt ze światem zewnętrznym zapewniał telefon.

Dolna kondygnacja. Praktycznie niemal cała powierzchnia użytkowa tego poziomu podporządkowana była funkcji socjalnej.

Dla wrażliwych: dolny poziom okazał się niestety pułapką dla zwierząt leśnych. Na posadzce odnajdziemy liczne pozostałości ich szkieletów. Jeśli może wywołać to u Ciebie nieprzewidziane reakcje: nie schodź!

Metryczka:

Schron bojowy dla karabinu maszynowego o ogniu czołowym z izbą dla jednej drużyny De. 35
(MG-Schartenstand mit Einheitsgruppe (frontal o. flankierend) De. 35)
Umocnienia: Pozycja Pomorska (Pommernstellung)
Odcinek: Dyminek (Demmin)
Pancerze: 1x 20 mm gazoszczelna tarcza karabinowa (tzw. "pancerz skrzynkowy"), 1x 7P7, 1x drzwi stalowe z wyłazem lub bez, 2x dwudzielne drzwi stalowe 16P7, 2x gazoszczelne drzwi 19P7
Uzbrojenie: 1x MG 08
Odporność: B1
Rok budowy: 1934

Galeria:

  1. D. Pstuś, Pozycja Pomorska odcinek "Pilowmühle". Przyczynek do dyskusji na temat rozwoju konstrukcji niemieckich obiektów bojowych do roku 1936, Poszukiwania, nr 02/2009 (2), marzec 2009, s. 70.
  2. J. Sadowski, A. Żabski, Fortyfikacje Wału Pomorskiego w Powiecie Szczecinieckim. Okolice Szczecinka, Gliwice 2009, s. 76.