FF O-W-B: Pz. W. 708 - "ciężki przypadek"!

Szczegóły
Kategoria: Między wojnami
Odsłony: 8048
View Comments

“Do You want heavy?” (jak mawia James Hetfield). Dziś naprawdę duży i potężnie uzbrojony obiekt: Panzerwerk nr 708. Pod kilkoma względami obecnie to schron wyjątkowy. Już za swojej świetności budził respekt: odporność w kat. B, szeroki zakres uzbrojenia, który miał docelowo być wzbogacony o armatę ppanc., spora kubatura, dwie kondygnacje! Aktualnie przyciąga stanem zachowania i dwoma "białymi krukami" niemieckiej fortyfikacji, które w sobie kryje. Chcą Państwo zobaczyć cóż to za cymesy? Zapraszam do śledzenia Fortyfikacje! Na początek rozejrzyjmy się na zewnątrz!

Warto przyjrzeć się strzelnicy na zewnątrz. Ambrazura jest "masywna" i jedynie z trzech stron otacza otwory strzelecki i przeziernikowy, gdzie charakterystyczne "schodki" występują tylko po lewej i prawej.

Pierwszy skarb. Jedyna w Polsce (w Europie?) zachowana w całości płyta pancerna 6P7. Została nią wzmocniona kazamata flankująca elewację wejściową. Jako płyta pancerna, 6P7 cechowała się skomplikowaną techniką wytwarzania i wykonana była ze stali wysokostopowej*. Już sama jej grubość była imponująca: 20cm! 

Dane techniczne - płyta pancerna 6P7:
Ciężar całkowity [t]: 19
Grubość [mm]: 200
Wymiary płyty [szer. x wys. mm]: 3800 x 3000
 

Drugi rarytas, o trochę innym charakterze, ale również bardzo cenny i co ciekawe zlokalizowany w kazamacie flankującej z płytą pancerną 6P7. Na ścianie po lewej stronie zachował się... rysunek techniczny dotyczący zamontowania telefonu! Trzeba przyznać, że jest to bardzo dokładna rycina, wykonana z dbałością o techniczne detale ułatwiające jego montaż.

Czas trochę rozejrzeć się po bogatym wnętrzu B-Werk'a. Większość pomieszczeń zachowana jest w całości. Szczególną ostrożność należy zachować przy otworze technicznym, który służyć miał transportowi luf armatnich. Górna kondygnacja podporządkowana była celom bojowym i dowódczym.

WC. Na ścianach widoczne ślady po spłuczkach oraz wypływach. W posadzce widoczne są otwory odpływów. Owalne kształty na ścianach to ślad po uchwycie na papier toaletowy. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż kompakty nie były oddzielone od siebie żadną ścianką.

Dostęp do dolnej kondygnacji był niegdyś utrudniony i wymagał użycia lin lub drabiny. Obecnie zejście na niższy poziom jest co nieco ułatwione, więc pojawiłem się tam i ja! Zdjęć wykonałem sporo - podzielone będą na trzy posty. Dolna kondygnacja zachowana jest w bardzo dobrym stanie. Zniszczenia poczynione przez saperów są tu prawie niewidoczne. Część pomieszczeń jest lekko podtopiona, więc podczas eksploracji zalecam wyjątkową ostrożność!

Dolna kondygnacja Pz. W. 708 jest w kilku aspektach bardzo ciekawa. B-Werk ten to konstrukcja z 1938 roku. Większość dużych konstrukcji wzniesionych przez Niemcy w drugiej połowie lat 30. XX wieku posiadało symetryczne dolną i górną kondygnację. W 708-ce dolny poziom jest nieco większy! Odwiedzając schron obecnie, można na dolnej kondygnacji zaobserwować dużą ilość napisów i kreśleń ołówkiem, naniesionych przez instalatorów sieci elektrycznej oraz telefonicznej. Są one cennym uzupełnieniem wiedzy na temat funkcji jakie pełniły poszczególne pomieszczenia. Ogólnie - dolna kondygnacja pełniła funkcje podporządkowane potrzebom socjalnym, aprowizacyjnym i sanitarnym załogi.

Maszynownia z filtrownią. Widoczne wnęki mające umożliwić zmieszczenie agregatów prądotwórczych.

Mówiąc krótko: Panzerwerk 708 był projektem wyjątkowym! Widać to również w względzie formy jaką nadano konkretnym izbom. Mają one niejednokrotnie nietypowy kształt. Na dolnej kondygnacji znajdziemy wieloboczną izbę załogi. Inne natomiast pomieszczenia miały nieregularną wysokość. Warto w tym przypadku zajrzeć do pomieszczenia ze zbiornikami na paliwo oraz do ulokowanego zaraz obok składu technicznego. Wysokość tych pomieszczeń wykracza poza wysokość innych!
Na dolnej kondygnacji znajdowały się toalety i umywalnie. W WC na ścianach odnajdziemy ślady montażu spłuczek i kompaktów. Intrygujący jest brak śladów jakichkolwiek ścianek rozdzielających poszczególne kompakty!

Wyjątkowa, chociaż nie jedyna taka na całym Froncie Fortecznym, była również maszynownia. Oba agregaty prądotwórcze znalazły miejsce w dwukondygnacyjnym sporej kubatury pomieszczeniu.

Izba załogi. Rysunek techniczny telefonu.

Oczywiście znajdziemy tu szereg typowych pomieszczeń dla B-Werka. Każda taka konstrukcja, przynajmniej z założenia, powinna mieć możliwość prowadzenia walki w okrążeniu i osamotnieniu. Na dolnej kondygnacji odnajdziemy więc kuchnię ze spiżarnią, sporą izbę opatrunkową, liczne składy i magazynki oraz izby załogi i pogotowia bojowego.

Największym skarbem dolnej kondygnacji - przynajmniej w mojej opinii - był rysunek techniczny znajdujący się w jednej z izb załogi. Ołówkiem został tam nakreślony telefon wraz z niezbędnym osprzętem. Podobny rysunek znajdował się w izbie bojowej z płytą pancerną typu 6P7.

Metryczka:

Umocnienia: FFOWB (MRU)
Pancerze: 1x 2P7, 1x 6P7, 2x 14P7, 2x 20P7, 1x 34P8, 1x 48P8, 1x 57P8, 1x 424P01, 1x 438P01, 1x 420P9
Uzbrojenie: 2x MG 08, 4x MG 34, 1x moździerz M 19, 1x miotacz ognia FN
Odporność: B alt
Rok budowy: 1938/1939

Galeria:

*Na temat procesów technologicznych towarzyszących produkcji płyt stalowych i pancernych warto poczytać: LINK.