“Do You want heavy?” (jak mawia James Hetfield). Dziś naprawdę duży i potężnie uzbrojony obiekt: Panzerwerk nr 708. Pod kilkoma względami obecnie to schron wyjątkowy. Już za swojej świetności budził respekt: odporność w kat. B, szeroki zakres uzbrojenia, który miał docelowo być wzbogacony o armatę ppanc., spora kubatura, dwie kondygnacje! Aktualnie przyciąga stanem zachowania i dwoma "białymi krukami" niemieckiej fortyfikacji, które w sobie kryje. Chcą Państwo zobaczyć cóż to za cymesy? Zapraszam do śledzenia Fortyfikacje! Na początek rozejrzyjmy się na zewnątrz!
Warto przyjrzeć się strzelnicy na zewnątrz. Ambrazura jest "masywna" i jedynie z trzech stron otacza otwory strzelecki i przeziernikowy, gdzie charakterystyczne "schodki" występują tylko po lewej i prawej.
Pierwszy skarb. Jedyna w Polsce (w Europie?) zachowana w całości płyta pancerna 6P7. Została nią wzmocniona kazamata flankująca elewację wejściową. Jako płyta pancerna, 6P7 cechowała się skomplikowaną techniką wytwarzania i wykonana była ze stali wysokostopowej*. Już sama jej grubość była imponująca: 20cm!
Dane techniczne - płyta pancerna 6P7:
Ciężar całkowity [t]:
19
Grubość [mm]:
200
Wymiary płyty [szer. x wys. mm]:
3800 x 3000
Drugi rarytas, o trochę innym charakterze, ale również bardzo cenny i co ciekawe zlokalizowany w kazamacie flankującej z płytą pancerną 6P7. Na ścianie po lewej stronie zachował się... rysunek techniczny dotyczący zamontowania telefonu! Trzeba przyznać, że jest to bardzo dokładna rycina, wykonana z dbałością o techniczne detale ułatwiające jego montaż.
Czas trochę rozejrzeć się po bogatym wnętrzu B-Werk'a. Większość pomieszczeń zachowana jest w całości. Szczególną ostrożność należy zachować przy otworze technicznym, który służyć miał transportowi luf armatnich. Górna kondygnacja podporządkowana była celom bojowym i dowódczym.
WC. Na ścianach widoczne ślady po spłuczkach oraz wypływach. W posadzce widoczne są otwory odpływów. Owalne kształty na ścianach to ślad po uchwycie na papier toaletowy. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż kompakty nie były oddzielone od siebie żadną ścianką.
Dostęp do dolnej kondygnacji był niegdyś utrudniony i wymagał użycia lin lub drabiny. Obecnie zejście na niższy poziom jest co nieco ułatwione, więc pojawiłem się tam i ja! Zdjęć wykonałem sporo - podzielone będą na trzy posty. Dolna kondygnacja zachowana jest w bardzo dobrym stanie. Zniszczenia poczynione przez saperów są tu prawie niewidoczne. Część pomieszczeń jest lekko podtopiona, więc podczas eksploracji zalecam wyjątkową ostrożność!
Dolna kondygnacja Pz. W. 708 jest w kilku aspektach bardzo ciekawa. B-Werk ten to konstrukcja z 1938 roku. Większość dużych konstrukcji wzniesionych przez Niemcy w drugiej połowie lat 30. XX wieku posiadało symetryczne dolną i górną kondygnację. W 708-ce dolny poziom jest nieco większy! Odwiedzając schron obecnie, można na dolnej kondygnacji zaobserwować dużą ilość napisów i kreśleń ołówkiem, naniesionych przez instalatorów sieci elektrycznej oraz telefonicznej. Są one cennym uzupełnieniem wiedzy na temat funkcji jakie pełniły poszczególne pomieszczenia. Ogólnie - dolna kondygnacja pełniła funkcje podporządkowane potrzebom socjalnym, aprowizacyjnym i sanitarnym załogi.
Maszynownia z filtrownią. Widoczne wnęki mające umożliwić zmieszczenie agregatów prądotwórczych.
Mówiąc krótko: Panzerwerk 708 był projektem wyjątkowym! Widać to również w względzie formy jaką nadano konkretnym izbom. Mają one niejednokrotnie nietypowy kształt. Na dolnej kondygnacji znajdziemy wieloboczną izbę załogi. Inne natomiast pomieszczenia miały nieregularną wysokość. Warto w tym przypadku zajrzeć do pomieszczenia ze zbiornikami na paliwo oraz do ulokowanego zaraz obok składu technicznego. Wysokość tych pomieszczeń wykracza poza wysokość innych! Na dolnej kondygnacji znajdowały się toalety i umywalnie. W WC na ścianach odnajdziemy ślady montażu spłuczek i kompaktów. Intrygujący jest brak śladów jakichkolwiek ścianek rozdzielających poszczególne kompakty!
Wyjątkowa, chociaż nie jedyna taka na całym Froncie Fortecznym, była również maszynownia. Oba agregaty prądotwórcze znalazły miejsce w dwukondygnacyjnym sporej kubatury pomieszczeniu.
Izba załogi. Rysunek techniczny telefonu.
Oczywiście znajdziemy tu szereg typowych pomieszczeń dla B-Werka. Każda taka konstrukcja, przynajmniej z założenia, powinna mieć możliwość prowadzenia walki w okrążeniu i osamotnieniu. Na dolnej kondygnacji odnajdziemy więc kuchnię ze spiżarnią, sporą izbę opatrunkową, liczne składy i magazynki oraz izby załogi i pogotowia bojowego.
Największym skarbem dolnej kondygnacji - przynajmniej w mojej opinii - był rysunek techniczny znajdujący się w jednej z izb załogi. Ołówkiem został tam nakreślony telefon wraz z niezbędnym osprzętem. Podobny rysunek znajdował się w izbie bojowej z płytą pancerną typu 6P7.
Wybuch doszczętnie zniszczył szyb kopuły obserwatora piechoty 438P01.
Detonacja, której celem było pozyskanie pacerza 20P7 była b. silna: zmiotła z powierzchni ziemi szyb kopuły oraz całą izbę pogotowia... W głębi schronu widoczna klatka schodowa.
Detonacja, której celem było pozyskanie pacerza 20P7 była b. silna: zmiotła z powierzchni ziemi szyb kopuły oraz całą izbę pogotowia... W głębi schronu widoczna klatka schodowa.
Obiekt posiadał dwie kopuły 20P7. To pozostałości szybu drugiej z nich.
Obiekt posiadał dwie kopuły 20P7. Tu widoczne pozostałości szybu drugiej z nich oraz częściowo zniszczona izba pogotowia. Po lewej, za przyciętą gałęzią robinii, jedno z wejść do schronu.
Obiekt posiadał dwie kopuły 20P7. Tu widoczne pozostałości szybu drugiej z nich oraz częściowo zniszczona izba pogotowia. Po lewej, za przyciętą gałęzią robinii, jedno z wejść do schronu.
Warto przyjrzeć się strzelnicy na zewnątrz. Ambrazura jest "masywna" i jedynie z trzech stron otacza otwory strzelecki i przeziernikowy, gdzie charakterystyczne "schodki" występują tylko po lewej i prawej.
Warto przyjrzeć się strzelnicy na zewnątrz. Ambrazura jest "masywna" i jedynie z trzech stron otacza otwory strzelecki i przeziernikowy, gdzie charakterystyczne "schodki" występują tylko po lewej i prawej.
Fragment Panzer-Atlas 1 dotyczący płyty pancernej 6P7 (Pz.-Schartenplatte (MG) 6P7).
Umywalnie. Ślady kreśleń na ścianie dot. instalacji elektrycznej.
WC. Na ścianach widoczne ślady po spłuczkach oraz wypływach. W posadzce widoczne są otwory odpływów. Owalne kształty na ścianach to ślad po uchwycie na papier toaletowy. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż kompakty nie były oddzielone od siebie żadną ścianką.
WC. Na ścianach widoczne ślady po spłuczkach oraz wypływach. W posadzce widoczne są otwory odpływów. Owalne kształty na ścianach to ślad po uchwycie na papier toaletowy. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż kompakty nie były oddzielone od siebie żadną ścianką.
WC. W ścianie widoczne są ślady po spłuczkach, których w tym przypadku było pięć. Na ścianie widoczne są linie odrysowane ołówkiem - ślad po montażu.
Izba załogi o bardzo wymyślnym nieregularnym kształcie... Mimo sporych rozmiarów wypoczynek mogło tu znaleźć raptem dwunastu członków załogi.
Izba załogi o bardzo wymyślnym nieregularnym kształcie... Gruz leżący na posadzce pochodzi z górnej kondygnacji. Izba posiadał właz do izby pogotowia znajdującej się na górnym poziomie.
Izba załogi o bardzo wymyślnym nieregularnym kształcie... Gruz leżący na posadzce pochodzi z górnej kondygnacji. Izba posiadał właz do izby pogotowia znajdującej się na górnym poziomie.
Izba załogi o bardzo wymyślnym nieregularnym kształcie...
Korytarz komunikacyjny. Obiekt miał otrzymać część z działem ppanc., która ostatecznie nie została wzniesiona. Śladem tego jest widoczne na zdjęciu wyjście techniczne (nie mylić z wyjściem ewakuacyjnym!). Nad wyjściem rura z ciekawostką: numerem części!
Korytarz komunikacyjny. Obiekt miał otrzymać część z działem ppanc., która ostatecznie nie została wzniesiona. Śladem tego jest widoczne na zdjęciu wyjście techniczne (nie mylić z wyjściem ewakuacyjnym!). Nad wyjściem rura z ciekawostką: numerem części!
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
Topografia okolic Białego Boru sprzyjała obronie. W tym rejonie występuje szereg jezior polodowcowych o charakterze rynnowym. Ich brzegi zazwyczaj są ...
1 stycznia potrafi być trudnym dniem Osobiście - postanowiłem zakończyć świąteczne lenistwo i uraczyć Państwa prezentacją kolejnego - mam nadzieję ci...
Powrót do przeszłości! A przynajmniej do przełomu XIX/XXw. czyli wracamy do Twierdzy Poznań! Dziś zaprezentuje się na Fort IX Brünneck. Dzieło to wz...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
Są tacy, którzy szukają "Wału Pomorskiego" wśród umocnień "MRU"...* Idąc tym tropem postanowiłem... Szukać Pozycji Odry na Pozycji... Pomorskiej!** T...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
Przybywamy nad Wartę. Aczkolwiek nie dla Pozycji Noteckiej, czy Pomorskiej, ale by poznać jedne z nielicznych obiektów stałych Pozycji Trzcielskiej/gr...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem...
Z tęsknotą spoglądam w stronę Odry! 😌 Liści na drzewach coraz mniej, chaszcze usychają... Czekać pierwszych przymrozków... I słońca: chłodnego i niena...
Łuk Forteczny Odry-Warty! Dziś nawiedzimy jego tzw. południowy odcinek i Panzerwerk o numerze 589. Obiekt często pomijany (?) ze względu, że nie tak ...
Niestety - wiele obiektów nad Odrą zbudowanych w ramach Oder-Stellung - nie miało zbyt wiele szczęścia i uległo dosyć silnym zniszczeniom, poczynionym...
Okolice Strugi Jeziornej oraz Kęszycy Leśnej znane są każdemu miłośnikowi MRU. To tu znajduje się kolejny z prezentowanych obiektów FFOWB: Pz. W. 736....
Wracamy nad Odrę by przyjrzeć się kolejnemu obiektowi Oder-Stellung! Tym razem będzie to bierny schron z okolic Tarnawy. "Zwykły bierniaczek" mógłby ...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
Niedaleko eksplorowanego przez nas już schronu Ru. 6* znajdziemy jeszcze jeden ciekawy zabytek niemieckiej sztuki fortyfikacyjnej! Nad Młynówką ma się...
Dla wszystkich czytelników strony FORTYFIKACJE oraz PORTAL FORTECZNY przygotowałem specjalną tapetę z kalendarzem na pulpit. Propozycję postanowiłem w...
Zmieniamy epokę, a poprzez to klimat! Dziś miejskie fortyfikacje Pyrzyc. W 1263r. Pyrzyce otrzymały prawa miejskie i zaraz po tym rozpoczęto budowę mu...
This website uses cookies to manage authentication, navigation, and other functions. By using our website, you agree that we can place these types of cookies on your device.